The New Year's celebrations are with us, and as is customary in this country we exchange our gifts.  In the past, in Malta, people exchanged gifts on New Year's Day (L-Istrina) instead of being brought by X'Mas Father.

L-istrina has now become synonymous with the fund raising event which is hosted by “Where is Everybody” and broadcast on all the local TV Stations.  The L-istrina event supposedly supports the “Community Chest Fund” - a philanthropic Institution that is under the patronage of His Excellency The President of Malta.

Charity is a good thing,  and I still have childhood memories of my parents taking me to Valletta and making me buy a gift from my pocket money to put under the massive tree in Freedom Square to be given to some kid with less means than mine.  The sense of fulfilment and joy still permeates every inch of my body every time I remember those times.

These values are long gone.

Nowadays charity is given through a breathtaking media event called L-Istrina, with great gifts being given to the public in  exchange for their donations!

I wonder:

• Is it just another lottery?
• Is it true that,  should there be no lottery winnings, the Community Chest fund would raise less money?
• Are the Maltese such avid gamblers who would not otherwise donate money for charity?
• If all the gifts that they put for lottery are turned into cash, would the total cash generated be the same or maybe more?
• Does all the money go to the Community Chest Fund and/or other beneficiaries?
• How is the selection of the beneficiaries done?

We should all give charity by all means, from the bottom of our heart and with all our love.

Best wishes to all Il-Manoċċa readers.




PS: to add insult to injury, last Sunday I came across an article in a local newspaper claiming that the premises/area hosting the L-Istrina 2008 event is built without proper MEPA Permits!


Might is Right....
I scratch your back and you scratch mine!!

I think we all know the outcome.  The Authorities will be charitable towards this prominent building contractor/businessman and issue him the proper permits as he desires.; possibly prior to the eve of the event.

Stat ta' Konfuzjoni

Waħda mill-affarijiet li jaffaxxinawni fis-sistema politika Maltija hija in-nuqqas ta' separazzjoni bejn it-twemmin personali u l-istat. Jekk hux topponi divorzju fil-liġi ta' l-istat fuq bażi ta' twemmin reliġjuż, jew jekk tridx iddaħħal klawżola li tagħmel l-abort anti-kostituzzjonali, din l-atitudni tbeżżagħni. Forsi kieku ma ġewx l-Ingliżi, u żammejna l-liġi sekulari li ġiet mponuta fuq Malta taħt il-Franċiżi, forsi konna nkunu aħjar.

Din il-konfużjoni ma tieqafx hemm. L-anqas nafu naqtgħu linja bejn l-istat u l-partit. Din il-ġimgħa rajna lil Paul Borg Olivier jibagħat email jitlob lil rapreżentanti ta' l-istat jgħaddu informazzjoni lill-Partit Nazzjonalista. Jekk jien inkellem lil ministru, m'inix inkellmu bħala kandidat ma' partit jew ieħor. Qed inkellmu bħala rapreżentant ta' l-istat. Daqshekk diffiċli naqtgħu linja dritta?

Hemm il-Prim Ministru u l-Kap tal-Partit Nazzjonalista. Hemm il-Kap ta' l-Oppożizzjoni u l-Kap tal-Partit Laburista. Fiż-żewġ każi, persuna waħda, imma żewġ karigi differenti. Daqshekk diffiċli li narawhom differenti?

Salbu! Salbu!

Kont kwazi konvint li ser nikteb xi ħaġa dwar l-effetti siżmiċi li ħalliet warajha il-Konferenza Ġenerali tal-Partit Laburista u l-operazzjoni fina sabiex tinbidel ir-rotta ta’ ħsieb f’dan il-moviment. Kont ukoll qed niddibati l-ġirja għall-Parlament Ewropew fejn jidher biċ-ċar li kulħadd beda jagħmel il-warming up għall-isprint finali li jibda minn Jannar – min b’kandidati iddikjarati u min b’kandidati skjerati fit-tieni fillira. Imma ma’ flaħtx ma ndawwarx fehmti!

Kont qed inqalleb fil-blog ta’ George Pullicino u tfixkilt fi bloggata taħt l-isem Inneħħu l-Kurċifiss? Għal bidu kont ser naghmel ġest kattoliku u nrodd is-salib meta ħadt l-impressjoni li l-Ministru qed jaqleb progressiv. Iżda malajr intbaħt li dan ma kien minnu xejn, anzi waqa’ f’konservatiżmu u fundamentaliżmu għar minn dak tat-talibani. Dan is-sens ta’ Malta Kattolika allura trid tinkina quddiem dan is-simboliżmu, jgħoġbok jew ma jgħoġbokx hija nkwetanti. Sa ftit ta' żmien ilu kulħadd kien jitkaża bil-xenofobija assurda ta’ Norman Lowell tant li wasslu biex tellugħ il-qorti u waħħluhulu għax issa lanqas għall-MEP ma jista’ joħroġ. Allura minħabba f’dan l-artiklu lill-George Pullicino ħa nagħmlulu l-istess u nniżluh minn Ministru?

Meta kont żgħir u kont għadni nattendi l-iskola primarja kelli tifla fil-klassi tiegħi li l-ġenituri tagħha kien jiprattikaw reliġjon oħra. Din kienet ittimbrata bħala stramba għaliex fil-ħin tal-lezzjoni tar-reliġjon din ma kienetx tipparteċipa. Sfat emarġinata għax kienet differenti. Ma nistax nifhem din id-dikotomija f’dan il-pajjiż. Fuq naħa għandek bidla radikali ħali inbidlu anke l-kotba ta’ l-iskola biex issa l-istruttura tal-familja ma tibqax dik klassika ta’ l-omm u l-missier imma li naghtu possibilta ta’ familja b’ġenitur wieħed u anke bil-possibilta ta’ partner (għadna ma wassalniex li naċċettaw li l-partner ikun ta’ l-istess sess). Min banda l-oħra issib nies mill-ogħla istituzjoni ta’ pajjiżna li jitkellem b’dan il-mod faxxista.

Daqs kemm ma jaqbadnix il-bard meta nara kampanji illoġiċi bħal ma’ huma tal-Gift of Life li jitkellmu b’estremiżmu liema bħalu u li mhux dehen għall-soċjeta ċivili bħal m’hi tagħna. Ma noġezzjonax għall-kontenut per se (għalkemm ma naqbilx miegħu). Noġġezzjona għat-ton padroniżżanti. U ninkwieta l-aktar għaliex bħal mal-liġi tal-familja (ċivili) ġiet iddominata mill-liġi tal-Knisja, dawn in-nies qed jitkellmu li jridu jbiddlu il-Kostituzzjoni. Jinkwetani George Pullicino li jitkellem fuq dak li għamel Zappatero mhux bħala stat ta’ fatt imma biex jitfa dell ikraħ fuq ħsieb progressiv li fil-priċipju mhuwiex kontra ir-reliġjon imma huwa kontra in-nuqqas ta’ inklussivita. Raġunament li huwa favur l-iżolament ta’ settur ta’ nies li kapaċi lanqas għandhom sens jafu il-għala hemm min jemmen mod u min jemmen mod ieħor.

Maltese Gemgem – Time to stop and Take Action

The 200 year colonisation of our Archipelago by the British Empire left more than a mark on environment and culture. Apart from the stones still standing throughout the Islands, and the official second language, which is used and misused in various ways. (the Inglixx Spijking cultural classification is another topic for another time and place)

The British left with an opinion of the Maltese Population that we are a complaining lot who never take a stand or action for their complaints. They used to say “Maltese Gemgem”

Even one of the greatest Maltese Politicians of our time, Duminku Mintoff is quoted for saying: ”Il-Poplu injurant u jinsa malajr”, that is the Population is ignorant and forgets quickly.

Well it is time to stop.

What I am writing about here is not of a political nature, but nonetheless a radical change we need to make in the way we conduct our business, and the way we should start acting as consumers.

Everybody complains (Gemgems) about how the local customer service leaves much to be desired, but nobody takes any real action.

Filing an official complaint where one thinks he/she has suffered a wrong doing or failed to receive the appropriate service, is not the same as complaining.

It is your right to do so!

Let us take a positive perspective of the issue.
How would a business know that it is failing to meet its client's needs or not reaching their expectations?
One should not just expect a service, but have the responsibility to provide feedback when and where it is required.

I am not writing here a bunch of blabbering.
I am one who leads by example.
A few of my close friends know that it is my private crusade to take action over failed service. I complain and fight for my rights whenever there is the need to.
I have to thank Mr. Michael Testa, may he rest in peace, my old school headmaster for teaching us all ex tal-Handaq Junior Lyceum pupils to always walk tall and stand up for our rights.

Let me give examples.

On the day of our accession to the EU I wrote to the EU ombudsman complaining about our sub-standard roads. His reply, which I received both by email and through the post, was that he fully understood my frustration as he had himself experienced the Maltese roads on a number of occasions. However he could not officially help as his office only deals with issues regarding the use of EU funds. I have to make a public apology for not following up the EU Ombudsman's reply, when the St. Paul's bypass was being overhauled. Tabloids claimed that it was EU funded, and I failed to inform the EU Ombudsman that the EU funds were being wasted as the project took years to finish, and it is still not completely done!

Lately I received a packet from abroad, it was something I bought over the Internet as many of us do. The postman could not leave it in my letter box, so he left the usual green paper. Upon calling Maltapost I was told that I had to pick it up two days later. I asked for their delivery service, and I was told, that the item will be delivered at the sub-contractor's discretion!

So I filed an official complained. The poor girl at the other end of the telephone line was very sweet, and she stood up to her employer's procedures. I had to nicely explain that this is exactly what I was complaining about. She could not even find an appropriate classification of my complaint on her computer. Poor representative, she was completely lost. This shows how ill-prepared our businesses are for receiving complaints from their customers.

I diligently dictated my complaint to this Maltalpost representative, and she finally gave me a complaint number and a contact person.

Few days ago I received a phone call from a Maltapost representative thanking me for my two complaints. He informed me that the Maltapost management is currently discussing some major operational and procedural changes!

My first complaint that collecting a packet two days later is a worse service than we had in the past, is exactly one of the changes they were implementing.
My second complaint that for a paid up delivery I expect to dictate the date and time for receiving my packet, was also brought up to the management and this will also change, as I was right in my complaint!


Indeed, let's be positive again. If I had not informed Maltapost, they would not have known that their clients are not happy with their service.

Let us all stop complaining at home, in our offices and in the street.
Let's start the revolution of positive complaint filing.
Let us stand up to our rights.

I have to say here, that in the past I had great help from the Consumer Department. They work diligently and are of extreme help whenever you have a dispute with a supplier.

Last July, Melita Cable sent me a bill of an extra month, without even informing me if I would like to continue their service after the package I had bought for a whole year. They said that it was in the small print. I challenged them that nobody reads the small print, and that a contract is void if no one takes the time and the due diligence to explain it to you in detail. Hey, nobody seems to know this! I was given the contract as an attachment to the installation receipt from their technicians/installers. They did in the end after a number of phone calls and emails, give the extra month I was promised, and I continued with their service.

Also in July, GO called me that I had unsettled bills on their digital terrestrial service, which I had discontinued last year when I moved to a new place. For over than one year they did not even contact me or call me! Once again I challenged them and I was waivered from any debts upon returning the digital receiver. The latter was my duty and I did so.

I intend to keep publishing here my official complaints, and the feedback I receive from the respective business entities

I will also offer the space in my column in Il-Manocca to whoever OFFICIALLY files a complaint with a third party and would like to publish the outcome.

Please don't send me complaints.
Don't just complain in the street, between yourselves, on the media or with me!

Take action for yourself and follow-up your official complaint.
I’ll publish your results if you wish so.

Let's all start this customer service revolution, peacefully and quietly from our homes.

Whenever you feel there is room for filing a complaint, do not hesitate, just do it.

If everybody starts taking action, there will be a momentum for change, and the change will occur.

Stop complaining!

Take action!

(and remember, THE CUSTOMER IS ALWAYS RIGHT)

Nilagħbuhom?

Il-liberalizzazzjoni hija tajba. M'hemmx argumenti. Niftakar iż-żminijiet tad-dlam, żmien Mintoff, meta l-Maltin ma setgħux jidħlu l-Casino. Mhux sewwa, xi dritt għandu l-istat li jieħu r-rwol tal-missier u ma jħallikx tilgħab flusek? Għandek tkun liberu li tagħżel inti x'tagħmel bi flusek.

Illum għamilna progress enormi, nistgħu nilagħbu fuq il-futbol, it-tiġrijiet taż-żwiemel minn madwar id-dinja u aktar minn hekk, f'kull rokna u kantuniera ta' kull belt u raħal għandna numru sabiħ ta' ħwienet tal-logħob fejn wieħed isib varjetà ta' makni li fihom titfa' l-flus bit-tama li jirrendulek dak li fil-fond ta' qalbek taf li mhux se jirrendulek. Il-klijenti ta' dawn il-ħwienet mhu qed jagħmlu xejn ħażin, fil-fatt ma nistax nifhem għaliex il-ħwienet joffru s-servizz ta' paraventu lil kull min jidħol fihom. Ir-ristoranti ma jaħbux l-uċuh tal-klijenti tagħhom, allura l-ħwienet tal-logħob għaliex jagħmluh dan?

It-tentazzjoni għandha rwol f'din il-biċċa? Jien tgħallimt li jekk ma jkollokx tentazzjoni, l-virtujiet tiegħek ma jiswewx wisq. Jista' jkun li l-ħwienet tal-logħob li qed ifaqqsu ma kullimkien allura qed iservu biex joħorġu aktar il-virtujiet ta' dawk li ma jaqawx għat-tentazzjoni. Illum li l-lottu pubbliku sar lottu privat, partatna qligħ tajjeb li l-gvern seta' juża għall-ġid il-poplu ma' qligħ akbar ta' darba biex forsi ntaffu d-defiċit fil-finanzi sodi tal-pajjiż. Imma jien konvint li llum qegħdin aħjar, jew forsi aħjar meta konna agħar

Il-Monument

Qaħbec nies kemm ġraw affarijiet dan l-aħħar. Biex jirnexxielek tikteb fuq kollox trid tinkolla ruħek quddiem l-imniefaħ ta' kompjuter u ma tinqalax minn quddiemu. Biss la qed ngħix fuq din il-blata ma nistax ma nkunx tipiku Malti u ma nikkummentax ftit.

Per eżempju, tgħidx kemm fraħt il-ġimgħa l-oħra bl-elezzjoni ta’ Obama. Mhux biss għax nispera li fl-aħħar il-US of A għandhom president progressiv, mhux biss għax mhux bjond u għajnejh blu, mhux biss għax jismu Hussein ukoll, imma fuq kollox għax fl-aħħar qed nara li hemm xaqq ta dawl li l-mentalita Reaganjana, dik li l-kapital jirrenja, waslet fi tmiema. Għax ejja ngħiduha kif inhi, is-sistema kapitalista falliet. Kif tista tiġġustifika sistema kapitalista meta f’mument ta kriżi iddur fuq flus il-poplu? Kif tista tiġġustifika l-kapitaliżmu meta dan jista jsalva biss bl-aktar intervent komunista li jista jkollok, dak statali? Mela tajjeb, kapitalisti sakemm ngħamlu l-qliegħ, imma mat-telf insiru kollha komunisti!

Imsomma, jidher li l-US of A, fl-aħħar qed jaraw id-dawl. Nispera, għax hawn id-dawl ħa nibdew narawh biss matul il-ġurnata (s’issa dak tax-xemx għadu b’xejn). L-ieħor, dak elettriku, nistgħu nibdew ninsewh. Fi ftit snin uliedna ħa jibdew jużaw il-kelma bozza bl-istess mod kif aħna nużaw il-kelma kenur, oġġett li ħadd ma għadu juża. Oġġett tajjeb biss għal mużewijiet. Għalhekk nixtieq nipproponi li f’waħda mir-rawndebawts kollha fjuri ngħamlu monument iddedikat lill-bozza li ftit saru jaffordjaw jixgħelu. Dan il-monument (l-iskeċċ jidher ma' dan l-artiklu) hu ispirat mill-mistoqsija “Jista xi ħadd jispjegali għala li issa l-prezz taż-żejt raħas kważi bin-nofs, ħa nibdew inħallsu id-doppju?”. Il-monument għandu jkun intitolat “ILLUMINANA GONZ!”

Passatemp

Ċerti kliem bħall-miniskirts – ġieli moda, ġieli le. Dan l-aħħar snin, madwar id-dinja kollha sar imisshom kliem bhal riċerka, innovazzjoni u kreattivita, u xbajna nisimgħuhom. Malta ma kienetx eċċezzjoni, tant li żidna wkoll oħrajn bħall-prefiss smart, li tant ġiet użata, li nassumi li se tiġi elenkata taħt kliem ġodda fil-Malti fl-edizzjoni li jmiss tad-dizzjunarju ta' Aquilina. L-innovazzjoni (jew riċerka, jew kreattivita) hija l-uniku mod kif nistgħu nkunu kompetittivi (kelma oħra moda) fl-ekonomija globalizzata (erġajna) tal-llum. Minkejja l-uzu sfaċċat ta’ kliem klixe, il-prinċipju wara l-argument naqbel miegħu, forsi għax xogħli huwa propju fir-riċerka. Konsegwenza ta' dan l-argument hija li jekk ma ninvestux fir-riċerka, ma nkunux kompetittivi, ergo l-ekonomija tmur lura.

U la r-riċerka sirna nagħtuha tant importanza, kelli tama kbira fil-ftehim kollettiv ġdid li l-gvern kien qieghed jinnegozja mal-unions li jirraprezentaw l-akkademici ta' l-Universita. Sal-llum, l-Universita ta' Malta il-gvern, l-istudenti u l-maġġoranza tal-poplu jaraha bħala skola, u rari qatt tiġi rikonoxxuta bħala ċentru ta' riċerka. Forsi bil-kliem ġieli, imma bil-fondi le. Dan minkejja li l-istatistika turi li jekk taqta barra l-Universita, riċerka hawn Malta hija minima, kważi ineżistenti. Fl-aħħar, il-ġimgħa l-oħra ġie ċċirkolat il-ftehim propost mill-gvern, li fuqu għad ma hemm ebda qbil, u ħriġt diżappuntat, diżappuntat bil-kbir. Il-ftehim kompla juri li minkejja l-kliem, l-Universita ghadna narawaha skola, u l-lecturers bħala teachers.

Spikkat klawżola ġdida li tgħid li s-sieghat regolari tat-tagħlim l-Universita huma mit-tmienja ta' filgħodu sat-tmienja ta' filgħaxija. Il-lecturers jistgħu jintalbu jagħtu lectures f'dawk il-ħinijiet bħala parti mix-xogħol regolari tagħhom. U żgur, b’dan il-mod, nistgħu nikkrejaw evening courses u nżidu s-siegħat li l-lecturers jgħallmu mingħajr ma nħallsu iżjed. Ta' min jgħid li xogħol lecturer maqsum bejn lecturing, riċerka u xogħol ammintrattiv. Kull siegħa li jgħallem iżjed, hija siegħa inqas mir-riċerka. Vera li, kif tghid klawzola fil-ftehim, ir-riċerka ma għandix tkun ghad-detriment tat-tagħlim, iżda huwa wkoll il-każ, dak li ma jingħad imkien fil-ftehim, li t-tagħlim m'għandux isir għad-detriment tar-riċerka. Minkejja sistema kkumplikata proposta biex tkejjel kemm lecturers qegħdin jitfu enerġija fil-lecturing, ma tissemma mkien ebda riga, ebda miżura li tintuza sabiex inkejjlu kemm qegħda ssir riċerka. Ġew proposti karigi purament ta' riċerka ma' l-Universita, ħlief li dawn jistgħu jkunu biss għal żmien determinat. Min ikollu fondi għal proġett ta' riċerka u jista jitlob li jaqleb ghal pużizzjoni bħal din, imma mhux għal aktar minn sena – u progetti Ewropej idumu minimu ta' tlett snin. Is-sentejn l-oħra trid tiehu ħsieb li l-proġett ma jtellifx il-lecturing tiegħek.

Ir-riċerka ma tissarrafx f'effett pożittiv fuq l-ekonomija waħidha. Ir-riċerka issarraf biss fi flus meta tisfruttataha. Pajjiżi oħrajn jinkoraggixxu lil min joħroġ b'idejat li jistgħu jiġu kkummercjalizzati – saħansitra f'ċerti pajjiżi tista tieħu sa tlett snin b’paga sħiħa sabiex tipprova tikkumerċjalizza l-idejat tiegħek, u li jibqgħu tiegħek, u tgawdi l-frott tagħhom int. Hawnhekk qed nipproponu li l-Universita l-ewwel ma' għanda dritt tikkumerċjalizza l-idejat tar-riċerkatur, u jekk tagħmel dan, tagħti lill-oriġinatur ta' l-ideja biss terz tal-qliegħ. Jekk l-Universita tiddeciedi li mhux vallapena, l-originatur jista jiprova hu, basta jaghti lill-Universita persentaġġ sostanzjali tal-qliegħ li jagħmel fuq l-idejat tiegħu. Kumpaniji kbar nagħtuhom kundizzjonijiet preferenzjali fuq taxxi, nagħtuhom art u diversi vantaġġi oħra sabiex jarmaw ġewwa pajjiżna, u jsaħħu l-ekonomija. Startups ġodda pero, nieħdu ħsieb li l-gvern, f'isem l-Universita, iżomm sehem sostanzali ta’ li jipproduċu.

Bdejt billi għidt li naħdem fir-riċerka. Taħt dawn il-kundizzjonijiet il-ġodda, forsi ta' min nirrevedi dak li għidt. Wieħed mill-passatempi tiegħi huwa r-riċerka.

Klassi

Għadna fi zmien li nistgħu ngħidu li teżisti sistema ta' Klassi fis-sistema soċjali u politika ta' pajjiżna?

Għada teżisti ġerarkija ta' privileġġi li xxaqleb lejn ċerta setturi fis-soċjeta Maltija u li m'hiex aċċessibli għal strati oħra?

Forsi ma' l-ewwel daqqa t'għajn, meta nħarsu lejn l-iżvilupp li sar f'dawn l-aħħar deċenji, nistgħu faċilment ngħidu li s-sistema tal-klassi m'għadhiex treġġi u li kważi kważi kulħadd qed jersaq lejn l-istrata tan-nofs. Fl-opinjoni tiegħi, il-Klassi għadha teżisti. Sempliċiment bidlet suritha. Qabel il-klassi kienet tiġi meqjusa fuq l-għamla tax-xogħol, fuq x'paga tittieħed id-dar u fuq il-livell ta' edukazzjoni iżda issa, dan l-argument m'għadhux ireġġi. Għandna armata sħiħa ta' managers u executives li fl-aħħar mill-aħħar jieħdu d-dar daqs (jekk mhux anqas) minn nies li huma "taħthom". Il-kwistjoni ta' "fuq" u "taħt" m'għadhiex treġi f'kwistjoni ta' paga iżda fuq ġid akkumulat u li ntiret minn ġenerazzjonijiet sħaħ. Qed terġa tinħass il-kwistjoni tat-titli u tad-demm nobli li ntirtu minn ġenerazzjoi għall-oħra. Magħħom jintirtu l-artijiet u l-wirt kulturali li jiġu ikkurati u protetti minn klikkek sħaħ.

Fil-verita', f'moħħ in-nies u minħabba kultura konservattiva li ħakkmet lill-pajjiżna għal dan l-aħħar ħamsa u għoxrin sena, il-kwistjoni ta' klassi ġiet svijjata għal mod aktar konsumerista. Meta għandek ġenerazzjonijiet sħaħ ta' nies li ttellgħu f'atteġġament ta' money no problem, meta ngħixu f'soċjeta tad-dejn (illum il-banek iċċemplulek biex iwikkuk b-gold cards bi kreditu ta' €4000), il-viżjoni ta' klassi tieħu xejra differenti marbuta mad-ditta. M'għadux ireġġi l-argument ta' "kif taqla flushek?" iżda aktar "Urini l-kontenut tal-basket tax-xiri"! Dan huwa mod falz ta' kif nanaliżżaw x'inhi klassi.

Il-ġid li jintwiret u li jitħaddem fis-soċjeta għadu l-bażi tal-klassi. Sfortunatament is-sistemi li jkissru d-differenzi bejn klassi u oħra qed jitħallew jitmerrmru. Xi kultant naħseb li din qed issir apposta. Waħda mis-sisien ta' kollox hija l-edukazzjoni, għax din hija il-qasba tas-sajd u mhux il-ħuta. Meta tara' li s-sistema edukkativa f'Malta kif qed titmerrmer tara din l-istrateġija. Ħalli ma' nitkellimx fuq il-falliment fl-iskejjel sekondarji u niffoka fuq l-edukazzjoni terzjarja. Għandna numru konsiderevoli ta' nies li qed imorru l-Universita' imma rridu naraw kemm l-istudenti huma kapaċi jkomplu wara l-Universita'. Il-fattur monetarju huwa ta' mportanza kbira f'dan l-istudju. Hija normali ħafna li wara l-Universita l-istudenti jibdew jaħdmu biex jibdew isosstnu aktar irwieħom. Iżda meta jagħmlu hekk x'aktarx li mbagħad jidħlu għaż-żwieġ, id-dejn tad-dar etc. U l-paga tmur għall-ħajja aktar milli biex ikomplu javanzaw fil-ħajja. Tfal li ġejjin minn familji li jifilħu m'għandomx din il-problema. Hemmhekk fejn xi ħadd bħal Daphne jitkellem b'mod elevat u jħarsu lejn Malta minn fuq. Hemmhekk fejn jibdew id-diskosi ta' aħna u huma.

U propju hawnhekk fejn il-ħsieb progressiv għandu jidħol biex jirranġa.

Kampanja Ġbir ta' Fondi

Nixtieq inkompli daqsxejn fuq dak li bdejt xi ħmistax ilu. Li tagħti xi ħaġa biex tgħin hija waħda mid-doni tal-ħajja. Imma s-sabiħ ta' dan huwa li ma tistenna xejn lura ħlief il-ferħ sincier ta' min qed jirċievi.

Sfortunatament, avvenimenti kbar bħal dik li ssir fl-aħħar tas-sena / bidu tas-sena l-ġdida huma każ tipiku ta li qed ngħid. Meta kont zgħir, ommi u missieri kienu jeħduni l-Belt fejn f'Misrah ir-Repubblika kienu jarmaw siġra twila twila u b'ħafna avvenimenti tal-Milied organizzati madwara. L-ispirtu ta' din is-siġra kienet li jiena niprepara rigal għal "min hu inqass ixxurtjat minni " (ma nafx kemm dik il-frazi hija politikament korretta imma dawk kienu il-kelmiet intużati dak iż-żmien). Il-ferħ li kont inhoss meta kont nitfa' r-rigal taħt is-siġra u l-immaginazzjoni kienet taħrab bija (tfal f'xi Istitut jew tal-Missjoni ferħana meta jiftħu r-rigal li preparajtilhom jien ghalihom. Jekk dan għadu jsir, jien m'ghadniex nisma' dwaru! Li hu żgur hu l-fatt li l-avveniment ġie sostitwit b'attivita aktar spettakolari u li fiha ma taqbad xejn mimn dan l-ispirtu. Attivita' fejn is-sens li taghti giet sostitwita mas-sens li tirbaħ. Attivita', fejn ċerta valuri ta' familja waħda ġiet tfisser kampanja ta' PR falza biex nies magħrufa juru is-sens tagħhom ta' karita. Attivita', fejn il-ferħ li tagħti gie mibdul fi spettaklu ta' irġiel lebsin ta' sorijiet, oħrajn jinżaw ghal-mużika ta' Full Monthy u politikanti ikantaw f'kor stunat biex idewbulna qalbna.

Għadha kemm ġiet organizzata il-Life Cycle u li dan l-aħħar smajna ħafna dwarha minħabba l-klandestini li pruvaw jiddubaw lift biex jaqsmu l-bordura. Konċetwalment naħseb li din l-attivita' huwa ġest tajjeb ħafna iżda li aktar ma jgħaddi z-zmien qeda titlef mill-iskopp ewlieni tagħha. L-idea li tagħmel sport biex tgħin lill-min hu fil-bżonn huwa tajjeb. L-ideja li tagħmel task ħalli tqanqal ftit entuzjazmu huwa tajjeb ukoll. Imma fl-opinjoni tiegħi dawn il-miri qed ikunu l-kaġun ta' din l-attivita. Aktar ma tmur, il-Life Cycle tidher li qed issir diffiċli u aktar qed tillimita ruħha ghall-ċirku idjaqq ta' nies. Fejn l-ideja originali kienet waħda ta'inkluzjoni, issa naħseb li qed issir waħda elitista. L-ahhar rotta li ghamlu kien hemm ammont kbirta cicklisti li waqfu. Nahseb li l-iskop ta' solidarjeta niex jiġbru għal kawża ġusta spiċċat f'tellieqa għal min ħa jasal fid-destinazzjoni. Fi ftit kliem spiċċat f'kompetizzjoni ta min hu l-aħjar u dak żgur li mhux l-ispirtu tal-ġest li qed jagħmlu.

Imma mhux kollox huwa hekk. Sena wara sena inkun qed nistenna avvennimenti bħal Oħloq Tbissima, li bl-aktar mod umli u bla ebda' pretensjonijiet ta' xejn joħolqu l-aspettativa ta' ogħtja mingħajr ebda' sens ta' kummerċjalita' jew kompetizzjoni.

Il-Passaġġi għar-Roti

Jekk tosserva l-passaġġi tar-roti - jew il-linji miżbugħa ma' l-art biex iservu ta' mogħdija għal dawk li jkunu qed isuqu r-roti - jaqbdek id-daħq, jew il-biki. Ma nistax nifhem passaġġ li jwasslek minn imkien għal imkien. Passaġġ li jieqaf ħesrem u mingħajr twissija tispiċċa ma' rawndebawt - propju fejn l-aktar ikollok bżonn passaġġ biex jipproteġik mit-traffiku.

Nirringrazzja lil ħafna sewwieqa li juru rispett lejn iċ-ċiklisti, u nikkundanna 'l oħrajn li jipperikolaw ħajjet iċ-ċiklisti biex jitkessħu, jew jagħfsuhom mal-ġenb tat-triq, jgħaddu b'veloċità kbira minn magħhom - jekk ma jħallulhomx sħaba sewda warajhom ukoll.

Ħasra li m'għandniex kultura ta' sewqan tar-roti u dawn il-problemi ma jagħmlu xejn biex din il-kultura nrawwmuha. Mhux qed ngħid li ser insiru qisna Amsterdam fejn ir-rota hija l-mezz ewlieni tat-trasport, għax għandma t-tlajja u s-sħana wkoll, imma xorta r-rota tista' tkun meżż alternattiv ta' trasport. Min isuq ir-rota jkun qed jagħmel l-eżerċizzju u jnaqqas il-konsum tal-fjuwil u t-tniġġiż fl-arja - naħseb li dawn in-nies jistħoqqilhom ftit aktar konsiderazzjoni u rispett.

Id-don li tagħti

Waħda mill-pjaciri fil-ħajja huwa d-don li tagħti. Xi sitt snin ilu jien u l-mara għamilna sitt ġimgħat il-Peru. Wasalna Arequipa u sirna nafu li hemm qassis Malti li ddedika ħajtu għall-missjoni f'waħda mid-distretti ta' din il-belt vasta. Għamilna minn kollox biex insibuh imma deher li t-tfittxija tagħna ma kienetx ser tħalli frott. Sakemm morna l-Posta tal-lokal u ttantajna xortina li nsaqqsu raġel li kien qed jaħdem hemm. Kif semmejna isem Dun Ġwakkin għajnejn dan ir-raġel xegħlu u qallina li dan il-qassis kien jikkunsidrah bħala missieru. Tana in-numru fejn nistgħu inċemplu u dan qallilna li l-għada filgħodu kien ser jiġi għalina biex idawwarna fil-lokal. L-għada, fil-ħin miftiehem, sibna raġel anzjan jistennina u mill-ewwel intbaħna li kienet il-persuna li konna qed nistennew. Dun Ġwakkin ħadna naraw il-ħidma li kien qed jagħmel f'din il-belt hekk kbira mimlija b'nies foqra ta' vera, tfal abbandunati u sfruttati. Meta ħadna f'waħda mill-knejjes li dan kien iserrvi fihom konna milqugħa b'ċorma kbira ta' tfal kollha jifirħu u jilgħabu ma' dan il-qassis ta' kważi sebgħin sena. Ħadna id-dar tiegħu u minnufih ilmaħna dak ir-raġel li konna ltaqajna miegħu il-Posta. Dun Ġwakkin kien rabba ħamest itfal matul perjodi differenti u fetaħ daru għalihom. Dan kien l-iżgħar wieħed mill-ħamsa u li issa kien kiber, iżżewweġ u kellu tifla ta' ħames snin. Dan, flimkien ma' martu u t-tifla, baqqgħu jixgħu fid-dar ta' dan il-qassis u din it-tifla ċkejkna kienet tqis lill-Dun Ġwakkin bħala n-nannu. Hawnhekk stajt nara l-ferħ vera li jġib miegħu meta wieħed jagħti. Ferħ li ħadd ma' jista jiddiskrivieh.

F'waħda mill-kitbiet tiegħi tal-bidu meta ffurmajna Il-Manoċċa kont għamilt referenza għal wirja ta' fotografija retrospettiva tal-fotografu veteran Joe Camilleri. Joe kien ħass li wasal punt f'ħajtu li dak ix-xogħol kollhu li għamel f'ħajtu ried jiġbru kollu f'kollezjoni waħda u li jiktiba fil-wirt tiegħu bħala donazzjoni lil Heritage Malta biex tiddaħħal fil-Kollezzjoni Nazzjonali. Lill-Joe kelli ċans inkellmu fit-tul dwar dan il-ġest hekk sabiħ u ddeterminazzjoni li din il-persuna kellha biex tirregala xogħlha wara mewta kienet waħda li ħalliet impressjoni fuqi. L-iskop ma' kienx biss li jagħmel din l-għotja iżda biex iħeġġeġ nies oħra biex isegwu l-eżempju tiegħu. Ġimgħatejn wara t-tmiem ta' din l-esebizzjoni, Joe miet.

L-istess ħaġa ġara ftit tal-ġimgħat ilu fejn l-avukat Albert Ganado ta lill-Heritage Malta kollezjoni imprezzabli ta' mapep ta' Malta (madwar 450) li huwa ikkollezzjona u rriċerka matul ħajtu kollha. L-Avukat Ganado huwa awtorita' mondjali fejn tidħol kartografija ta' Malta u l-istudji kbar li għamel nistgħu insibuhom f'kitbiet dettaljati. Fost il-mapep li ħalla nistgħu insibu kollezzjoni li saru fi żmien l-Assedju l-Kbir, u li fihom nistgħu naraw perjodikament l-iżviluppi li kienu qed isiru f'dan il-mument storiku. Wieħed ta' min ifaħħar ukoll, il-ftehim u l-qbil unanimu miż-żewġ naħħiet tal-Parlament sabiex dan it-trasferiment mingħand il-familja Ganado settat isseħħ.

Ġesti nobbli bħal dawn isiru kontinwament u ta min li nibdew nitkellmu aktar dwarhom!

The Untouchables

Our infamous/famous ex-Prime minister Mintoff will go down in history for a few bad things he is blamed for, and some other great things he did. Not the least being the only person in power to stand up to the untouchable bastards of the country, namely bus drivers.

Our current government, and all legislations before him never had the guts to solve one massive problem that plagues our country. We are cursed with the WORST public service transport on earth.

Why are governments so afraid of minorities? We had the case of the hunters’ minority, for which we had no balls to face ourselves but ran hiding behind the EU. I have to note here that both Labour and Nationalist party took a neutral stand, awaiting for the EU’s long arm of justice to decide for them. With respect to the Public Transport we cannot hide behind any big brother, we have to find our inner strength. This inner strength our current government lacks. He talks a lot and does little, up to election day, when all the imaginable corruption and nepotism takes place.

Who are these bus drivers, and why are they allowed to bully everybody from their clients to the highest authorities?

They are self a employed bunch of illiterate and downright vulgar individuals who are forming a cartel. On what grounds did the government years back give them half the money for buying a new bus? Which self employed individual enjoys the government’s blessing of half of his capital investment?

How can these arrogant people refuse to get in-line with the emission standards?

How are they allowed to smoke while driving when smoking on buses has been forbidden much before the smoking ban in public places went ‘in viguore’?

Our public bus transport service, the only public transport service we have is not only a plague for the locals but is continually giving a bad name to our country with the tourists that visit us. Therefore we are spending millions to attract more tourism, hoping to reach once more the 80’s boom, doing great leaps in taking care of our national heritage and doing nothing to offer a public service that is up to standard.

Last week after returning from abroad my car broke down, and had to use the public transport. I sat right behind the driver. When I purchased the ticket which was 58c he asked me to give him 60! My god what arrogance. Luckily I had all the small change. I then sat behind the driver, because in a bus full of glass and no windows that can be opened it was the only place I could breath some cool air. By the way he did not want to put the air-conditioning on, if it was working at all. Anyways, sitting right behind him I observed how he stole at least 2c from each person by giving the wrong change. A couple of times he managed to steal up to 1euro. At St. Paul’s Bay there is a bus stop next to a pastries shop. This driver stopped the bus there for about 5 minutes until he purchased some snacks, a soft drink and had a chat with the shop owner and the Public Transport Inspector! We then moved slowly slowly towards our destination while he ate and drank to his heart’s desire.

The Maltese public transport is a farce from top to bottom. In no country on earth do people pay the fee upon riding the vehicle for public transport. This system not only gives the drivers room for abuse, but also inhibits the service from ever being on time. It was definitely much more efficient in the old days when there used to be “il-kundittur” issuing tickets.

The Nationalist Government is akin to privatisation. Why does not he privatise our public service and employ the right people for the job?

Indeed, a worse public service is having no public service at all!

Ps: I was asked by my wife who’s not Maltese to write about our crappy public transport service!

Nikita u s-Sinjura Caruana Galizia

Nikita Anand - Attriċi - Skond Daphne, ommha w missierha kellhom joqogħdu aktar attenti.

F'artiklu riċenti, Is-Sinjura Caruana Galizia tagħti fehmta dwar id-diskriminazzjoni pożittiva, l-ismijiet, u ħwejjeġ oħra. Id-diskriminazzjoni pożittiva xorta hija diskriminazzjoni, veru. Ma! X'biża', qbilt ma' Daphne! Stramba li Daphne ma ssemmix liż-żewġ kunsilliera tal-partit ewlieni l-ieħor li ntgħażlu bi klawsola simili!

Daphne, bil-mod arroganti u omnipotenti tagħha qed tagħti parir lil ġenituri li joqogħdu attenti kif jagħżlu l-ismijiet għat-tfal tagħhom. Għamilt tiftixa għall-istampi bil-Google u ngħidilkom li kkonvinċejt ruħi li l-isem Nikita joqgħod tajjeb għal membru tas-sess femminili!

Jista' jkun li mhux kull każ huwa hekk, imma Nikita Alamango m'għandiex bżonn isem biex jagħtiha palata għall-identifikazzjoni sesswali tagħha! Prosit Nikita, għandna bżonn aktar persuni enerġetiċi bħalek.

Illegali jew Irregolari?

Jew it-tnejn! Kultant nippruvaw inkunu ewfemistiċi u xi ħaġa mhix flokha jew li ddejjaq lil dak li jkun natuha laqta anqas negattiva. Nitkellem ma' ħafna nies u kull darba nkompli nsaħħaħ il-konvinzjoni tiegħi li dak li jħossu n-nies dwar l-immigrazzjoni illegali mhuwiex dak li huwa rifless fl-istqarrijiet u fid-diskussjoni pubblika. Donnu hemm ċertu tabù u kulħadd jibża' li jkun hemm min jittimbrah bħala razzist u min ikellmek b'mod meta tkun ras imb'ras miegħu jitkellem mod ieħor fil-pubbliku - imma mhux għax ipokrita.

Nitkellmu ħafna dwar l-integrazzjoni, kelma sabiħa u pożittiva li trid tiġi kkurata wkoll. Tfisser ħafna affarijiet differenti. Għalija tfisser li bħala immigrant fi kwalinkwe pajjiż, għandek terħi aspetti mill-kultura tiegħek u tibda tħaddan dawk tal-pajjiż li għażilt li tmur fih. Jekk nagħżel li mmur noqgħod l-Italja, nitgħallem id-drawwiet tagħhom u nimxi magħhom, għallinqas dawk li jaffettwaw lill-pubbliku. Ħafna drabi l-integrazzjoni ma sseħx għax li jiġri hu li l-immigranti jibnu soċjetà f'soċjetà oħra. Dawn is-soċjetajiet dejjem jikbru b'immigranti ġodda u permezz tal-wild ukoll - in-numri dejjem jiżdiedu. Insibu li aħna qed inċedu ftit ftit għal invażjoni siekta bla ħniena.

Raġel li għandu omm, missier, ħutu, forsi t-tfal ukoll, ikun imġiegħel iħallas dak kollu li jkun faddal matul ħajtu biex jaħrab minn art twelidu. Żgur li dan huwa att ta' disprament, kieku mhux hekk, min irid jitlaq u jħalli kollox warajh? Dan nifhmu u nifhmu sewwa wkoll - jekk irridu ntejbu s-sitwazzjoni ma nistgħux inħarsu biss lejn il-fruntieri tagħna imma rridu nħarsu lejn art dawn in-nies u dwar il-qagħda li ġġiegħlhom jissugraw ħajjithom biex jaħarbu.

Min jaf kemm intefqu flus u kemm kien hemm ideat biex jintagħżel isem l-aġenzija "Frontex" li suppost qed tkun fuq quddiem biex tgħin f'dan il-qasam. Kulħadd jaf li din falliet qabel ma bdiet u m'għamlet assolutament l-ebda differenza għal ħadd. Għal sekli sħaħ, il-qagħda ġeografika ta' Malta kienet imfittxija mill-qawwiet dinjin. Issa li aħna parti mill-qawwa Ewropea, il-qagħda tagħna għal darb'oħra qed ikollha effett fuq il-preżent u l-ġejjieni tagħna. L-Unjoni Ewropea tista' tgħin aktar - mhux lilna biss - iżda lin-nies li jridu jaħarbu minn pajjiżhom. Bil-qsim tat-toqol ta' din il-problema inkunu biss qed nifirxu l-invażjoni fuq medda akbar, irridu nħarsu lejn l-għajn ta' din il-problema.

Iżolament

Isolation

Isolation is a dream killer. Barbara Sher

Iżolament fiżiku. It-traġedja tas-Simshar għadha tidwi ġo moħħna l-problemi li jista' jiltaqa' magħhom bniedem meta jinqata' mill-bqija tad-dinja. Hawnhekk kien hawn prova ċara kemm il-bniedem huwa dipendenti fuq it-teknoloġija. Malli din tfalli niġu lampa stampa mar-realta' tas-sitwazzjoni. Rajna wkoll il-bżonn l-importanza tal-koperazzjoni. L-unione fa la forza jgħidu u jidher li l-pjan ta' salvatagg ta' dawn l-imsejjkna mhux dejjem kien jirrifletti dan. Vapur b'żewġ kaptani ma jimxiex. Aħseb u ara meta kulħadd irid jgħid tiegħu.

There's a real purity in New Zealand that doesn't exist in the states. It's actually not an easy thing to find in our world anymore. It's a unique place because it is so far away from the rest of the world. There is a sense of isolation and also being protected. Elijah Wood

Iżolament ġeografiku. Bħal kull gżira oħra, Malta tiddependi ħafna fuq il-kuntatt kontinwu mal-pajjizi ġirien tagħha ... u d-dipendenza fuqhom. Dan rajnieh il-ġimgħa l-oħra meta minħabba żball minimu ta' kuntrattur il-biċċa l-kbira ta' Malta inqattgħet mill-bqija tad-dinja. Fost l-affarijiet inkwetanti li dan l-iżolament kien ifisser, deher biċ-ċar kemm il-kunċett tal-kompetizzjoni u l-privatizzazzjoni mhux bilfors hija dejjem xi ħaġa sabiħa. Minħabba l-kompetizzjoni li teżisti bejn l-operaturi l-kbar f'dan il-qasam, dawn mhux bilfors li meta tidhol kwistjoni ta' sigurta nazzjonali jaħdmu fl-interess tal-pajjiż. Jista' jkun li dawn jahsbu aktar fl-interess ta' buthom. L-ghadha tal-inċident, l-operatur li baqa' għaddej bis-servizzi tiegħu, ħareg reklam biex iffakkar lill-klijenti tiegħu (u klijenti prospettivi) li magħhom dejjem tkun imqabbad mal-bqija tad-dinja. Lill-hin min din ir-rivalita' u b'rejazzjoni għall-dan l-iżolament ġeografiku, ftakart fil-privatizzazzjoni tas-Sea Malta. Malta issa tiddependi assolutament fuq il-barrani fejn jidħol trasport Marittimu. F'każ li l-operatur iqum b'bajda imdawwra, Malta hija maqtugħa minn fuq ir-rottot marittimi. Fl-opinjoni tiegħi, tkun ġennata akbar, jekk il-Gvern (li jidher li jrid ibiegħ kull sehem li għandu f'korporazzjonijiet) ibiegħ is-sehem tiegħu tal-Air Malta għax hekk inkunu iżolajna ruħna assolutament mill-bqija tad-dinja u nkunu niddependu 100% f'idejn il-privat.


If isolation tempers the strong, it is the stumbling-block of the uncertain. Paul Cezanne

Iżolament? Ir-rikonferma ta' Jason Micallef bħala Segretarju Ġenerali tal-Partit Laburista qajmet reazzjoni varja fil-poplu Malti. Għalkemm kulħadd qiegħed fil-vena tal-vaganzi, din il-ħatra xorta kienet l-aħbar tal-ġurnata. Min fetaħ ix-xampanja għax rebaħ u min qal li fetaħ ix-xampanja għaliex issa l-Partit Nazzjonalista ser jagħmel ħmistax il-sena oħra fil-Gvern. Naħseb li Joseph irid jiftaħ par widejn kbar ħafna għax jingħad x'jingħad, kien hemm min ħa gost ħafna imma kien hemm min iddarras ħafna ukoll. U hawnhekk m'inhiex nitkellem fuq iċ-ċrieki ta' ġewwa biss, imma qed nitkellem fuq il-perċezzjoni ġenerali li fl-aħħar mill-aħħar hija il-bażi tal-elettorat. Mill-banda l-oħra, nies bħal Amanda Ciappara nissuġerila li tkompli tixrob ix-xampanja u tiċċelebra kemm trid la tieħu gost tagħmel hekk. Fuq kollox hawn nies li jħossuhom kkkuuuwwwl li jidamdmu biex jaħarbu r-realta'.

Ġungla ta' Reklamar

Riċentement, rajna fenomenu ġdid fil-qasam tar-reklamar hawn Malta. Kartelluni żgħar imwaħħla fil-għoli ma' l-arbli tad-dawl fit-toroq arterjali. Ġieli qbadt lili nnifsi nipprova naqra l-kliem ċkejken li jkun hemm stampat fuqhom u ċert li mhux waħdi naħseb li dawn huma distrazzjoni mis-sewqan. Jekk għandhom permess jitwaħħlu hemm, min ħareġ dan il-permess, għamel studju ta' l-effett li dawn jistgħu ikollom fuq is-sewwieqa?
Nissusspetta li l-uniku studju li sar huwa wieħed finanzjarju ta' kemm ser iħallu qliegħ u niġu naqgħu u nqumu mill-periklu li nkunu qed noħolqu. J'Alla min ħa din id-deċiżjoni jsib ir-raġuni ċivika u jreġġa' lura dan il-"progress".

The Blind Watchmaker behind the Maltese School Curricula

Religious teaching of the Roman Catholic Apostolic Faith shall be provided in all State schools as part of compulsory education.

Constitution of Malta, Chapter 1, 2.(3)

Beyond that title, I would not read this article myself. I usually avoid reading articles about the efforts of creationists to introduce the biblical account of the creation myth alongside evolution in the US school curricula. It induces a cocktail mood of sadness and anger which I would much rather do without. Last week I succumbed to the temptation of reading an article about the creationists which made me wonder. How come no holier-than-the-Pope self-appointed defender-of-the-truth has bothered starting a crusade to introduce creationism in the local curriculum? After all, we had letters in the local papers requesting the removal of Harry Potter books from school libraries.

Then it suddenly struck me.

Our primary school children are taught the Catholic creation myth from the age of five in public, private and church schools alike. It is an examined subject, and unless the child’s parents dare ostracize the child from his or her classmates by declaring themselves unbelievers in the one-and-only-true-faith, they have to sit for and pass the Religion (sic) exam to be able to go proceed with their studies in a Junior Lyceum. Getting straight As in English, Maltese, mathematics and social studies, but a D in religion will condemn you to the lower-grade state schools.

Then it suddenly struck me again.

Children are not being taught creationism alongside evolutionary theory in our schools. They are being taught creationism. They are not being taught the theory of evolution. They are not being taught science, except for possibly, a couple of times a year when a parapathetic science teacher visits the class to give them 45 minutes of science which goes unexamined, hence quickly forgotten.

Maybe, now that divorce is on the discussion table, someone might also have the balls to suggest that the curriculum should be revised to ensure that primary school children are exposed to views incompatible to the Catholic God having created the universe in seven days.

Raħal ieħor

Tfuliti nista' ngħid li qattajta f'żewġ ambjenti kompletament differenti minn xulxin: fost il-ġimgħa f'ambjent metropolitan Malti filwaqt li fil-weekends f'ambjent raħli. Minħabba l-bidla li qed nara' fl-ibliet u rħula Malitin ħassejt il-ħtieġa li nikteb dan l-artiklu.

Fit-tmeninijiet, il-borgeżija Maltija kienet tħossa komda li tgħix f'żewġ ambjenti differenti: jew postijiet bħal Tas-Sliema jew inkella f'villel f'kampanja verġni. Gvern Laburista beda' jqassam artijiet lil min ma' kienx jiflaħ iħallas. Għalkemm din għamlet il-ġid kien hemm il-lok ta' spekulazjoni ta' dawn l-artijiet. Taħt Gvern Nazzjonalista, din l-ispekulazjoni splodiet. Issa li għandna il-Prim jieħu ħsieb il-MEPA għal ħafna individwi li jriduha li għandhom moħħom miftuħ u li ma'jiġux influwenzati mill-media, il-problema sabet is-soluzzjoni tagħha. Pero', l-għan ta' dawn iż-żewġ tħarbixit hija differenti.

Is-sens tar-Raħal m'ghadhux l-istess. U l-kawża ta' dan fl-opinjoni tiegħi sar minħabba żewġ fatturi: imigrazzjoni ta' nies minn barra r-Raħal u għażliet mhux għaqlija mill-awtoritajiet.

Tisma' ħafna tgergir minn min hu midħla tar-Raħal li l-qalba qed tiġi iddominata minn nies barranin. Dan qed iġib miegħu bidla sfrenata fil-kultura u li qed tisparixxi b'pass mgħaġel ħafna. Ir-remissa li fiha Ninu il-Bediq kien irraqqad iż-żiemel u l-karozzin issa spiċċat il-lounge tad-dar ta' Dr u Ms Spiteri Triganza. Filwaqt li qabel, iz-zuntier tal-knisja kien ikun miżgħud bit-tfal jagħmlu frattarija sħiħa sas-siegħat bikrija tal-lejl, u x-xjuħ bil-qiegħda fuq il-bankijiet kienu jkunu is-sors ta' informazzjoni, issa m'għad fadal xejn. L-Emmas u l-Matteis issa iddominaw il-qalba tar-Raħal u jkunu busy ħafna bejn il-ballet u l-football classes jew impenjati f'xi tournamet tal-play station jew social functions tal-mummy u d-daddy. Ix-xjuħ tagħna llum m'għadhomx xjuħ iżda anzjani u nitfgħuhom ġo homes apposta għax ma' nistgħux nieħdu ħsiebhom. Dawn l-inkwilini ġodda jesiġu li l-qalba tar-Raħal tkun konformi mar-regolamneti tal-Unjoni u jekk it-tokki tal-qanpiena li qabel kienet il-karattru tar-Raħal innifsu iqajjem id-doggy ta' Ms Spiteri Triganza allura il-kapillan irid iwaqqaf dan il-ħoss bla bżonn.

Mill-banda l-oħra, l-awtoritajiet qegħdin jieħdu passi mhux għaqlija li fl-opinjoni tiegħi qegħdin jgħarqqu l-karattru tar-Raħal. Bħal kull pajjiż ieħor fid-dinja, Malta qed tħabbat wiċċa ma' problemi li qatt ma' konna noħolmu bihom sa ftit snin ilu. Fosthom għandna problema ta' imigrazzjoni illegali u problema kiefra oħra tal-abbuż tad-droga. Għalkemm nifhem li wieħed irid jaffronta dawn il-problemi b'umanita' liema bħala, ma' nistawx inħallu fil-ġenb id-diffikultajiet soċjali li ċertu deċiżjonijiet qed ikollhom fuq komunitajiet lokali. Open Centres għar-refuġjati jew għan-nies bi problema ta' droga qed ikollhom impatt negattiv fuq dawn il-komunitajiet. Ngħidu x'ngħidu fuq l-aspett inklussiv, jibqa' l-fatt li dawn l-open centres ibidlu l-andament tal-ħajja soċjali fl-irħula u għalhekk l-awtoritajiet m'għandhomx iqisu biss kif is-soċjeta ser tintuża biex takkomda lill-dawn in-nies. Wasal iż-żmien li l-impatt fuq l-ambjent ġenerali ta' proġetti bħal dawn jiġu diskussa wkoll mas-soċjeta ċivili.

Fi ftit kliem, l-ambjent tar-Raħal qed jintillef b'pass vera magħġel (jekk mhux ġa għosfor). Ejjew nindirizzaw dawn id-diffikultajiet b'maturita' mhux nitfgħu kollox taħt it-tapit.

Lajv minn Brussell

Ergajt sibt problema biex nikkomunika bil-lingwa ras. Bizzejjed kelli naghmel hafna mossi n-Norvegja biex forsi nsib triqti ghax kollox miktub bil-hagen, dasen u berg – xi kruha ta’ lingwa – issa anke Brussell laqqattha ghax Franciz hlief Voulez-vous coucher ecc ma nafx! Jien ghidt insib Malti fit-triq idawwarni ftit wara li qaluli hawn madwar 400 jahdmu fic-centru tal-belt. Biex nghidilkom il-verita’ kont ghaddej in-naha tal-Pjazza l-Kbira, mhix ‘il boghod mill-Mannekin Bewla (kif ittranslejtjwahieli bil-Malti tat-triq) u proprju hemm kelli niltaqa’ ma koppja Maltija. Tlabthom naqra statistika u baghtuni Dar Malta ghal aktar taghrif. Ciss hejj. Wara kollox hallast ghaliha bit-taxxi tieghi u hija dari wkoll mhux hekk jew! Il-bieb kien maghluq u sigurta’ kbira biex nipprova nidhol haqq ghaz-zicc. Imbghad qaluli minix liebes skond it-Tielet Kriterju tad-Direttiva RCC/08 u hemm tilfuli l-erre. Kien hemm anke avviz kbir li ghad ghandna sulari ghall-kiri (wara sentejn?). Xott il-business!

* * *

Mela bizzejjed nigu l-ahhar fl-Ewrovixin, issa anke fl-ambjent u fl-edukazzjoni qeghdin l-ahhar fost il-pajjizi Ewropej? Nirrah jinxifli lsieni imma bis-serjeta’ ma kontx nistenna li se mmissu l-qiegh. Qas li nezlin ghar-rizzi. Din ta’ l-edukazzjoni tinkwetani ghaliex ta’ Maltin li ahna, nibghatu t-tfal l-iskola ta’ 3 snin biex minghalina jitghallmu kliem bhal ‘horsey’ ghal ziemel, ‘hellow’ u d-‘daddy’ tieghi flok ‘missieri’, meta tfal ohra Ewropej igawdu t-tfulija sa ma jkollhom 6 jew 7 snin. Issa smajt li anke tfal fil-primarja qed jintbghatu l-privat biex jghaddu mill-ezami tal-Knisja jew Junior Lyceum. Ghalija dan kollu stress zejjed fuq it-tfal, u zgur mhux jghin biex intejbu l-edukazzjoni f’pajjizna.

Fl-ambjent mghandniex xi nghidu, ksirna r-rekord! Iva, Malta kisret ir-rekord ta’ l-aktar pajjiz li kiser direttivi Ewropew fuq l-ambjent sa mis-shubija tieghu fl-Unjoni Ewrupeja. Imma gibna wahda zewg tafux.. ghandna fost l-ahjar kwalita’ ta’ ilma bahar fl-Ewropa mhux tajjeb? Ma kellniex ghalfejn nistennew lil Mr Schwarztiger jghidilna, ghax jekk nifthu l-ilma tal-vit malajr nintebhu bl-influwenza mielha li jaf joffri l-bahar Malti.

Kif kont hawn qaluli li Malta sar strajk mis-sidien tat-trasport pubbliku. Kulhadd ikollu bicca ragun fil-hajja u tkazajt kif kulhadd hadha qatta bla habel kontra d-drivers. Ghandhom kull dritt juru t-thassib taghhom u jipprotestaw ghall-mod kif il-Gvern habbar il-liberalizzazzjoni minghajr konsultazzjoni. Min naha l-ohra jekk kien hemm incidenti individwali ta’ vjolenza dawn ghandhom jigu kkundannati ghaliex hadd ma jista jiehu l-ligi b’idejh! Issa naraw kif nibqghu, pero zgur qed tinhass dejjem aktar il-htiega li nitghallmu nisimghu lil xulxin!

Jiena Zagza D’Angelo anke jekk ma jixraqilkomx, se ntikom il-linja lura ha mmur inrembel xi haga Amsterdam. A bientot!

Daphne u l-Edukazzjoni

Qrajt artiklu li kitbet is-sinjura Caruana Galizia l-ġimgħa li għaddiet dwar il-każ li qed jinstema' l-qorti t'għalliem u kap ta' skola li ġew intimidati u attakkati waqt il-qadi ta' dmirijietom ġewwa skola. Ħaditha qatta' bla ħabel kontra l-għalliema b'mod ġenerali u għajrithom li mhumiex kapaċi u li jridu jitħallsu ta' xejn.

Għandi rispett kbir lejn l-għalliema li kienu jgħallmuni matul is-snin, nemmen li trid dedikazzjoni biex tagħmel dak ix-xogħol u nistqarr li bl-imġieba tiegħi u ta' sħabi meta konna studenti, kien hemm drabi fejn għamilnihielhom diffiċli ħafna li jwettqu xogħlhom. Nammetti li huwa veru wkoll li bħall-ġurnalisti, ikollok dawk li huma tajbin ħafna, ngħidu aħna bħal Daphne, u jkollok xi wħud li jkollhom kwalitajiet anqas tajbin. Stramba li Daphne ssemmi l-edukazzjoni li rċieva binha, ma nafx jekk dan hux l-istess wieħed li wriena kemm jaf jitkellem ħażin u jkun anti-demokratiku ftit xhur ilu. Naħseb li kieku Daphne tifli ftit ir-realtà fl-iskejjel u fuq kollox fil-familji tal-lum issib li l-futur mhuwiex mera tal-passat. Milli kitbet ma tagħtinix x'nifhem li għandha idea tajba ta' l-iskejjel illum. Ma tistax tħares lejn il-qagħda ta' ħafna mill-iskejjel bħal dik fejn ġara l-każ minn lenti romantika, u mhux sewwa li tabbuża mill-poter li tagħtik il-mass media biex iżżeblagħ lill-edukaturi. Ħasra li nippruvaw nippreżentaw sitwazzjonijiet mhux reali u nċappsu u niġġeneraliżżaw mingħajr ma nafu dwar x'hiex qed nitkellmu. 

Minn qalbi nagħti prosit kbira lil mijiet t'għalliema li kontra dak li qed takkużahom bih Daphne jafu jaħdmu ma' klassi diffiċli (liema klassi mhix?) u li jagħmlu dan b'żelu u dedikazzjoni kbira. Nemmen li minflok inżebilgħuhom għandna nuru lilna nfusna grati lejhom.

Dwar Daphne, l-ispiżjar milli jkollu jtik! Minix nistenna li l-veleni li jniġġsu kitbietha jbattu, wara kollox, li ma kienx għal dan, ma tibqax relevanti!

Ħsieb Politiku

Sakemm domt in-Norvegja kelli ħafna diskussjonijiet ma' sieħbi Żagza. L-aktar argumenti li konna qed nitkellmu dwarhom hija il-milja tal-ħsieb politiku f'pajjiżna. Meta titkellem dwar x'ġara mit-tmeninijiet l-hawn donnu li Malta kienet magħmula minn tal-Barrani, ċikkulata Cadbury u t-22 xahar ta' Alfred Sant fil-Gvern biss. Għax Keith Chircop fil-blog tal-Boċċa ikkumenta li dawn l-istejjer m'huma xejn ħlief stejjer tan-nannu tgħidx kif kieluh!

Fl-opinjoni tiegħi trid tara kollox fil-perspettiva ta' żmiena. Fit-tmeninijiet, meta il-Gwerra l-Bierda kienet fl-aqwa tagħha u meta li jkollok kompjuter b'memorja ta' 128k kienet xi ħaġa kbira, Malta kellha mexxej li l-ħsieb politiku tiegħu kienet li nissikkaw iċ-ċintorin. Kienet aktar importanti li jagħti l-artijiet b'xejn lill-dawk li ħa jiżżewġu u edukazzjoni xierqa lill-studenti li ma' felħux iħallssu għal skejjel privati milli jħalli l-liberizzazjoni tas-suq ħieles jiddomina il-politika tal-ġurnata. Dak iż-żmien ma' kontx issib tixtri Cadbury m'għand tal-ħanut (dawk li kienu jeqirdu li ma kontx issibha kienu qed jimpurtawha illegalment xorta waħda) imma dak iż-żmien ukoll, li l-Liceo Vassalli kienet l-għira ta' l-iskejjel.

Mintoff kellu tattika soċjalista li darset lill-ħafna u għalhekk il-Partit Nazzjonalista sawwar il-politika tiegħu fuq prinċipji progressivi. Eddie (immexxi minn wara l-kwinti minn qassis li għadu fix-xena), kien nesa' il-valuri kapitalisti, mexa' lejn iċ-ċentru u qabeż il-fruntiera b'tattika soċjalista taħt tarka demokristjana u baqa' taħt din it-tarka sal-bidu tad-disgħin. Fil-bidu tad-disgħinijiet, il-qarnita kienet għadha brimba, imma ġa bdiet turi għemilha. Il-Partit Laburista, affrontat b'akkużi ta' partit kommunist u bi prattiċi kważi dittatorjali, bidel l-istil u malli vara' l-ideja ta' trijonverat (biex isaħħaħ l-ideja ta' demokrazija) beda miexi fiċ-ċentru. Iżda li timxi fiċ-ċentru hemm il-periklu li l-ħsieb politiku jiddgħajjef. U fil-fatt, l-akbar attakk li kien hemm fuq it-tmexxija ta' Alfred Sant kienet li l-prattiċi politiċi kienu kważi aktar fuq il-lemin minn dak tal-Partit Nazzjonalista. Il-PN, intant, għafas aktar fuq l-ideja tal-Ewropa u l-MLP irribatta bil-LE. Fuq dan għadni ma' nafx jekk l-MLP kellux 100% tort. In-Norveġja xorta mxiet bil-kunċett ta' partnership ma' l-Ewropa.

Mal-falliment tal-elezzjoni tal-Ewropa u tal-Elezzjoni Ġenerali fl-2003, il-Partit Laburista tilef kull sens ta' leadership. Il-Partit Nazzjonalista, wara ħafna manuvrar minn taħt u daqqiet taħt iċ-ċintorin lil Louis Galea u lil John Dalli, eleġa lill-Gonzi. Jidher li mal-wasla ta' Gonzi fil-partit, inbidlet ukoll id-direzzjoni. Dan kien possibbli għax ċertu prattiċi setgħu jinħbew wara paraventu ewropew. U erħejnilha għal għonq it-triq tal-kapitaliżmu. Il-mudell Thatcherjan saret il-prattika tal-Gvern preżenti u Malta tpoġġiet għall-bejgħ fuq l-ebay. Lista ma' tispiċċa qatt ta' ismha tal-Gvern inbiegħu lill-ġganti li għalihom Malta mhi xejn ħlief pedina żgħira fil-logħba Chess mundjali.

Fl-Italja, ix-Xellug għadda minn sitwazzjoni simili ta' Malta bil-konsigwenza li x-Xellug għeb mix-xena politika. Jekk il-Partit Labuista jibqa' fiċ-ċentru, hemm il-possibilta li jiġri l-istess. Fl-opinjoni tiegħi, l-isfida ta' Joseph hija li l-MLP għandha tkun tappella għall-moderati imma titlaq mill-ideoloġija Ċentrista u tersaq aktar lejn policies aktar progressivi bl-egħruq tagħhom f'politika soċjali.

Iz-Zalza u l-Ħut

Kawża u effett. Qabża kbira fil-ħsieb politiku f'dawn l-aħħar snin kienet waħda ta' ħsieb aktar fit-tul speċjalment fil-qasam ta' l-ambjent u s-sostenibiltà - kull azzjoni hija l-kawza ta' effetti, u l-effetti jikkawzaw effetti ohra. Katina twila ta' ħoloq li waħda twassal għal li jmiss. Sas-snin sittin, sebgħin u tmenin, politika ħadra kienet l-għan aħħari tagħha nnifisha. Niehdu ħsieb ta' l-ambjent għax dinja waħda għandna, għax huwa r-responsabilità tagħna li ma nistgħux naħarbuha, għax dak hu li se jirtu wliedna u ulied uliedna. Imbagħad waslu Thatcher u Reagan li rabtu prezz ma' kull azzjoni. Is-sistema tas-saħħa stajt ittejjibha billi tonfoq anqas għal kull persuna li ddewwi, u mhux billi ddewwi aktar, jew aħjar. U hemm l-accountants ta' l-istat bdew jistaqsu domandi dwar kull nefqa ambjentali. Għaliex qed tipprotegi din iż-żona mill-iżvilupp, jekk l-ekonomija titjieb kieku kellna nħallu bini jitla hemm? Għaliex tillimitha il-qies ta' tal-magni ta' karozzi privati jekk nistgħu nintaxxawhom u ndaħħlu aktar flus?

Din wasslet għal reviżjoni tat-twemmin ambjentali li beda jiffoka aktar u aktar fuq sostenibilità, u fuq il-ktajjen ta' effett. Ippermetti karozzi privati b'magni bla razan u tkompli tniġġeż l-arja li twassal għal aktar mard fil-popolazzjoni, f'nefqa akbar fuq is-saħħa. Iz-zalza tiġik għola mill-ħut.

It-tarzna ilha tiġi diskussha daqs, jekk mhux aktar, mill-ambjent - is-sussidji, ir-razzjonalizzazzjoni, il-privatizzazjoni. Argument komuni li ntuża kemm il-darba huwa dak li Malta ma tiflaħx tkompli tissussidja ix-xogħol tat-tarznari, ħaddiema f'ażjenda bla futur. It-tarzna hija ażjenda li m'għandiex rwol soċjali. Argumenti li jagħmlu sens, u naqbel magħhom. Bħal ma naqbel ma' l-argument li l-gvern jista jdaħħal aktar flus jekk iħalli żvilupp bla razan u jintaxxah. Iżda nippreferi nkompli nieżel il-katina ħolqa jew tnejn aktar l-isfel. Jekk numru sostanzjali ta' ħaddiema jitilfu xogħolhom, jiżdied in-numru ta' nies qegħda. Nies ta' ċert' eta, u li għandhom biss snajja li qed jispiċċa l-bzonn tagħhom, mhux faċli jsibu xogħol ġdid. Nies qegħda jwasslu għal aktar infieq fuq nies jirreġistraw, aktar nies b'wisq ħin f'idejhom, u mhux bizzejjed flus f'buthom, aktar problemi soċjali, problemi psikoloġiċi, forsi aktar reati kriminali. Ma nafx. Nippreferi nħallas it-taxxi ħa nissussidjaw it-Tarzna sa ma bilmod tiġi phased out, u ma jifdalx ħaddiema jiddependu fuq il-paga ta' hemm.

Imma forsi hemm min jemmen li t-taxxi jintużaw aħjar għal skopijiet aktar soċjali, bħal forsi li nirranġaw it-toroq.

Minn Norveġja Ras

Din il-ġimgħa, lil dak l-għajjien taċ-Cefai għidtlu mur strieħ ftit u l-artiklu ħallieh f'idi. U peress li dak għajjien minnu, ftit ftit ħa nispicca neħodlu postu jien. Mhux għax għandi wisq ħin. Wisq anqas dawn il-ġranet li f'habta u sabta sibt ruħi nippakja ħa nitlaq għal frisk. Ħeqq, kif tista tghid le meta joffrulek ġita għal ftit frisk? Issa li fuq il-blata, is-sħana bdiet tgħamel tagħha, hekk kif gie ir-Rasu u s-sinjura tiegħu u stiednuni nitla nqatta erbat' ijiem magħhom in-Norveġja, rajthom anġli. Għax b'dis-sħana, demmi kien diġa beda ibaqbaq u jekk jibda ibaqbaq, dejjem ħazin nispicca.

Issa li l-erkondixin nista ninsieh, għax ma naffordjaħx, l-arja friska ta' xi pajjiż nordiku biss saret tikkalmani. (Ħalliha li xorta t-taxxi kelli nħallas it-taxxi fuq it-tluq...imma msomma.) Biss xorta b'dan il-qaħbeċ ta' internet nibqa nkun naf x'inhu jiġri u in-nies tal-blata jidhru li jieħdu gost ibaqbuni għalxejn. Il-bieraħ beda jinstema il-każ tal-mistra u isem seħibna JPO (ovvjament) beda jissemma. Il-kummenti kollha kontrieh li għadni kemm qrajt fuq it-tajms inkwetawni ftit. Il-povru proxxmu, wara li ġie użat bħala vittma, martri u tarka waqt l-elezzjoni li għaddiet issa jidher li ħadd mhu lest joħroġ ftit għonqu ghalih. Issa li beda jgħereq ħadd ma jidher lest li jitfalu daqsxejn ta ħabel jew xi salvawomo. Fejn huma dawk li poġġewh fuq quddiem tal-kameras waqt li kien qed jibki? Fejn huma dawk li irranġawlu għal presskard? Fejn huma dawk li tant iddefendewh u issa kollha ħasslu idhom minnu. Pilatu, Alla jaħfirlu, kien aktar raġel, dak ħasel idu mill-ewwel. Dak ma stenniex li l-ewwel jilħaq imbagħad qalilhom salbuh. Le, dak mill-bidu kien wera bic-car li ma l-affari ma riedx ikollu x'jaqsam. Kien ġifa iva, imma għall-anqas kien raġel. Imma fuq il-blata le, in-nies nużawhom, imbagħad narmuhom; u dal-povru JPO hekk qed jiġrilu, l-ewwel intuża, issa kullħadd qed jaħsel idu u erba t'ijiem oħra jarmuh. Mhux sew eh, l-affarijiet mhux hekk.......Iva naf li JPO fattarha, imma x'tipretendi minn bniedem li jgħamel dawk il-jobs kollha. Bejn il-ħin li jqatta bħala dentist, politiku, ġurnalist, ambjentalist u bidwi, ma tantx fadallu ċans biex jirraġuna. Kieku jirraġuna ilu li parpar minn hemm.

Imma in-nies tal-blata jibqgħu jinkwetawni....qiskom qatt ma tridu titgħallmu. X'qed tippretendu? Li d-dawl itihulkom b'xejn? Mela l-Gonz bħal kreatur? Dak b'xejn itihulkom. Allura, issa tgħallmu għorqdu kmieni, qumu kmieni, inħasslu bil-kiesaħ, imxu ftit aktar u ixtru imrewħa, id-demokrazija dak li titlob. Intom fattartuha issa gawduha. X'tipretendu, li s-serċarġ kienet ħa tibqa 50 fil-mija biss? Mhux hekk gajs, dak riklam ta qabel l-elezzjoni kien. Issa li għaddiet, nini nini. Issa ħallas. L-unika speranza li għandkom hi dik li jkollna elezzjoni oħra fil-qrib. Min jaf forsi JPO tmissu l-kuxjenza u jgħati palata.

Massive rise in electricity bill – Dr. Sant’s fault!

PN minions have instigated a new tradition in our Country, namely ‘blame it on Dr. Sant’; and this time round I have to admit they are spot on in their claims, and on two grounds!

Firstly PN’s strategy in contrast with MLP’s, is to first put a rumour around the country of what is to come, give time for the people to let it off between themselves, then legislate something that is slightly less than what rumours were saying. Thus PN gets to look as a benevolent leader. Smart ain’t it?!! On the other hand the MLP are victims of their own beliefs in honesty.

It was Dr. Sant who first hammered on us a raise to our electricity bill, while PN governments rode on his wave.

Dr. Sant failed to keep one of his major promises that were on top of his agenda. Dr. Sant never implemented the ‘accountability’ policy.

Indeed if Dr. Sant had legislated this agenda of his, many PN officials would now be paying for our bills. It was the MISTAKE OF THE CENTURY to stop our hedging agreement on oil with Libya. Every major company and government has hedging agreements, but the PN were smarter. Remember what they told us: that this change in policy was to take advantage of the fluctuation in oil prices. Since when did oil prices fluctuate on the downside? Even a schoolboy studying elementary economics knows that the prices of oil, gold, silver and copper never go down!

Therefore it is Dr. Sant’s fault that we are suffering under the PN regime. First he was too honest in his outright raise of the prices of electricity and in doing so paved the road for the PN’s arrogance. Secondly having not implemented the ‘accountability’ policy we have nobody to take to court for mis-managing our country.

PS: Dear Dr. (green wannabe, but only taxes) Gonzi, where are my 'energy savers' please?

The University's Mission

By Adrian Muscat

In the late eighties the university embarked on a re-structuring exercise that was to transform the University from a decaying teaching school to a proper university, an institution that will find its true meaning in providing human resources to develop and extend the local economy as well as to foster innovative ideas that mitigate our economic and social problems. This exercise consisted mainly of upgrading the academic staff qualifications to those expected at a University, investing in new academic staff as well as physical entities that were necessary to address the increase in the number of students that is considered necessary for our country’s much wanted progress.

During the first decade of this re-structuring phase a good number of young highly talented individuals who had jobs in industry joined the university as academics. These individuals were then very much aware that our country has to face formidable European and world-wide competition and joined the university precisely to contribute in transforming Malta’s industries to higher value added operations. We were offered support for further studies, which we got. Yet the business parks to foster spin-offs and research and timely merit-based promotions are still to be experienced. Furthermore, one cannot omit the inadequacies of the administration which until recently was never geared up to support the ‘bidu gdid’ for the university.

Unfortunately the following decade had to be a period of disillusionment and frustration. During this period some of us left for overseas jobs, others found part-time jobs in industry to make up for the short comings in our working conditions and others organized evening courses in various areas. The latter two are in fact a contribution to society, but the development of a critical mass in R&D, business parks and other ideas were left on the slow back burner. Nonetheless some of us persisted in this ideal, did get funding from the EU and other sources, including overseas private companies, did manage to publish, and the number of local PhD students did increase. All this against many obstacles, most of them unreasonable and unnecessary. Complimenting these initiatives we had companies visiting the university interested in setting up shop here, offering true ‘high tech’ jobs. Most were satisfied with the quality of the output, maybe not with the quantity. A handful did invest here, the others did not find enough graduates. Some who did set up eventually were forced to close down due to dwindling human resources, because the initial growth was not sustained. Similarly over the years we had other entities set up…MCST...EuroMediti…etc. In a way these kept the interest going…but the quantum leap is still yet to come.

So what is the reason that the original university re-structuring exercise was slowed down or not completed? Is Maltese society really committed to science and engineering? Why is it that in this country we do not make an effort to retain talent? We have a right to know whether the government is interested in higher value adding jobs or not. We should know whether the government sees university education as necessary or not in our economy. Policy makers should be clear and unambiguous on this issue. We are now in the EU, and many young talented individuals are seeking greener pastures overseas. Now our country is feeling the pinch. The problems we have in what we call our ‘Hi-tech’ industries are not simply the result of bad luck. Good luck helps for a year or two. For longer term and sustained benefits we need a strategic leap in our ‘Hi-tech’. We need higher level skills and we have to stop precious talent moving into operational management simply for a pay rise. Time is not on our side. Our society has to invest now.

Is-Seg Ġen

Segretarju/a huwa/hija assistent amministrattiv ta' kumpanija. Segretarju Ġenerali hija kariga simili izda glorifikata. Fl-istorja politika Maltija, ir-rwol ta' dan l-individwu, għandu mportanza kwazi daqs ta' mexxej/kap tal-Partit (jiddependi mill-liema lenti tkun qed tara'). Fl-opinjoni tiegħi, hija kariga mportanti aktar minn tal-vici mexxej tal-partit għax l-individwu huwa l-faccata tal-organizzazjoni (il-magna) u din il-persuna hija responsabbli għall- branding tal-Partit. U l-ġirja tas-Segretarji għaddejja.

Assume the position

Il-ġirja tal-PN intemmet nhar il-Gimgħa. Bil-kemm konna nafu. Saliba ħalla postu u niżel bil-glorji. Mill-kurituri mudlama instema' eku ta' battibeki bejn l-ex Segetarju u John Dalli u ingħad li fl-amministrazzjoni kien hemm post għal wieħed minnhom biss. Min kien ħa jieħu l-kariga wara JS għandu xogħol iebes:

1. minħabba l-fatt li l-PN rebaħ b'maġġoranza relattiva;
2. feelers nazzjonalisti qed jindikaw li Joe Muscat ġibed is-simpatija ta' ħafna li abbandunaw l-MLP u jidher li anke xi ftit nazzjonalisti ukoll (minkejja l-fatt li skond il-ħorox JM għandu daħka sarkastika).

Interessanti l-fatt kif il-ġirja ta' din il-kariga ġiet assolutament minsija mill-elfi tal-media. Smajna ftit intietef fil-ġurnata u daqshekk. Bondi nesa' il-WOW factor, Disett investiga r-refuġjati u kien tard wisq għall-Peppi biex jagħmel programm. Il-Gvern intant ħabbar il-privatizazzjoni tat-Tarzna. Għal xi siti eletronici, it-tħabbira tad-data tal-elezzjoni għall-amministrazzjoni tal-MLP (Awissu) kienet aktar importanti milli l-elezzjoni tal-amministrazzjoni tal-PN l-għada. U l-bojkott mitlub mill-Amministrazzjoni sabiex il-kandidati ma' jitkellmux mal-media laburista lanqas biss ġiet imsemmija mkien (is-soltu Peppi jiddedika programm sħiħ fuq xxi ħaġa hekk). Għal dawk li jemmnu fil-mit tal-MAGNA reġgħu ġew delużi - il-kunsilliera ivvutaw kontra il-pjan.

Intant, nixtieq nifraħ lill-Paul Borg Olivier u nawgurawlu l-ħidma t-tajba. Tajjeb li nistgħu niddibattu ma' wiċċ familjari u perswass li s-Sindku tal-Belt ser ikun hemm għad-diskussjoni.

Mill-banda l-oħra, il-ġirja tal-MLP għadha trid tibda. Il-lista ta' kontestanti, għal kuntrarju tal-PN, hija voluminuża. Nixtieq nara' wiċċ femminili għal din il-kariga u naħseb li hemm xi żewg persuni li huma eleġibbli. L-MLP dejjem kien minn ta' quddiem biex ikun innovativ u naħseb li mara f'dan ir-rwol ikun ta' vantaġġ għall-Partit Laburista. Minbarra l-validita' tal-individwu, ikun hemm prova ta' dak li ilha tisħaqq din l-organizzazjoni (inkluż id-diskorsi ta' JM). Interessanti kienet l-għazla tad-data tal-elezzjoni. Il-fatt li din il-ġirja ġejja fi żmien il-perjodu li t-Taljani isibuh bħala l-Ferragosto tagħtni x'nifhem. Boqq. Kif jgħidu l-isqallin, nun lu saccu io!

Xtaqt ngħid xi ħaġa fuq DCG u ABC imma għal din id-darba aħjar le peress li ma' tantx fetħu ħalqhom fuq l-elezzjoni tas-SG tal-PN.

Tal-Linja għall-Baħar

Minn André Borg

Għal ħafna minna l-istaġun sajfi ma tantx ilu li beda; ejja ngħidu ftit jiem jew l-iktar ġimgħat. Meruni jekk tridu imma s-sajf żgur jibqa’ l-iktar staġun preferut tal-Maltin. F’liem staġun ieħor ikollna street-party kull tmiem il-ġimgħa, inġelldu l-qaddisin u niżvugaw innijiet b’tant passjoni u imħabba? Il-fatt li d-destin ġabna fuq gżira żgħira mdawra bil-baħar, b’xemx li taqli l-bajd, u f’kultura ta’ barra t-triq biex ngħid hekk, is-sajf donnu l-iżvog tal-kumplament tas-sena. Issa li s-sajf magħna sa minn ġimgħa ilu, għandna l-isbah tlieta sa erba’ xhur niftaħru kemm ħaditna x-xemx u nikxfu l’hawn u l’hinn biex nuru l-kapulavuri.

Iżda lura għas-serjeta, ngħir għal min għandu l-ħin jew min minn natura tiegħu jista' jmur il-baħar spiss. Fost dawn jiġuni f’moħħi l-karozzi tal-linja li għandhom ħila jmorru l-baħar is-sena kollha. Ejja ngħidu t-trasport pubbliku kollu kemm hu ilu sejjer il-baħar is-snin. Mudelli Leyland tal-1964 li għadhom fis-servizz, irnexxielhom jissopravvivu matul is-snin, jegħlbu kull kompetizzjoni u jibqgħu jiġbdu l-attenzjoni tat-turisti li għalihom tixbah aktar esperjenza f’mużew ħaj tal-karozzi vintage. Il-faxxinu jikber meta jittantaw jirkbu waħda minnhom u hawn l-avventura tiżboq kull rikba oħra f’mezz ta’ transport pubbliku fl-Ewropa. Sempliċi, imma t-turisti jiddevertu ruħhom saħansitra anke biex jiġbdu l-ħabel (kultant ikollok tuża s-sahha) biex iċemplu qanpiena zgħira jindikaw li l-bus ride kien biżżejjed biex jagħtihom is-sodisfazzjoni tal-ġurnata.

Mandankollu għal min juża t-trasport pubbliku għax-xogħol, jew addirittura min jixtieq jibda juża dan il-mezz sabiex jegħleb l-ispejjez dejjem jogħlew tal-karburanti (qed nikteb f’kuntest fejn il-prezz internazzjonali taż-żejt laħaq il-$140), it-trasport pubbliku għadu lura milli jilħaq l-aspettattivi tagħna l-Maltin li mhux imdorrijin neqirdu. Lkoll sifirna u rajna kif jaħdmu sistemi barranin. Ta’ l-inqas fuq il-bus-stop issib forma ta’ tabella tinfurmak fejn qiegħed, tavżak bil-ħinijiet u l-frekwenza tal-karozzi. Issib tixtri biljetti minn postijiet oħra sabiex tiffranka ħars bl-ikrah mid-driver, u għandek anke skont jekk tixtri numru ta’ biljetti f’daqqa jew pass speċjali jekk għadek student. Għandek ukoll faċilita’ li tibdel ir-rotta minn terminals reġjonali, u wisq aktar li tibqa tuża l-istess biljett sakemm tasal fid-destinazzjoni tiegħek. Veru li n-noll f’Malta huwa relattivament irħis, madwar 50 ewro centezmi (qaluli għadu 47c, imma ibqgħu fuq kliemi li daqt nagħmlu round-up), fil-verita’ għal ħafna mir-rotot ta’ Malta jkollok taqbad żewg karozzi u vjaġġ jiswik 1 Ewro, fuq l-istess livell ta’ pajjiżi Ewropej, iżda b’servizz tal-Cambodia.

Hemm ħafna x’isir. Għal Ministru b’karattru ‘Smart’ bħal dak ta’ Austin Gatt, f’idejh inkarigat id-dekasteru tat-Trasport, għandu ħafna fejn jimraħ sabiex ma jħallix iktar din l-inġustizzja għaddejja fejn min ikollu jistenna s-sajf biex imur il-baħar, u min down-under is-sena kollha! It-trasport pubbliku ilu snin twal mitluq, għajb ghal min ippoppa sidru biex jidher u qatt ma wettaq riforma kif għandha tkun. Jixirqilna aħjar!

A Prayer

Every Morning when I wake up, I thank all thee to whom I owe my life.

I thank my government for giving me another day of strife.

I thank my government for all the taxes I pay,

For which nothing in return I get at the end of the day.

I thank the government for all the NI money I’ve put in his urn,

From which I never got any tangible return,

Nor any chance I have of getting any,

When my years are so many.

I thank the government for managing my road licence so well,

For without such management I would not be driving in such hell.

Nor would I be able to hear his minions on the media

Preaching his word right out of his dictated encyclopaedia.

I thank my government for showing me light from dark,

For giving me the eye to discern between man and shark,

For giving me the courage, giving me the spark,

To fight against his arrogance and all moguls that bear his mark.

Kodiċi ta' Etika għall-Ġurnalisti

Waħda mill-ewwel miżuri li jidher li se jieħu l-mexxej il-ġdid tal-Partit Laburista huwa li jikkummissjona kodiċi ta' etika għall-ġurnalisti tax-xandir ta' l-istess partit. Għandi xi suġġerimenti u kummenti dwar dan u nixtieq li l-qarrejja jżidu tagħhom ukoll.

Li l-ġurnailisti jibdew jirrispettaw ftit l-intelliġenza ta' l-udjenza tagħhom. Dan billi jippreżentaw il-fatti mingħajr ma jistqarru jew "jiżvelaw" dak li hu ovvju! Nagħti eżempju, tista' timmaġina l-valur ta' mistoqsija waqt "vox pop" li tgħid xi ħaġa hekk... "Kif jaffetwak jekk is-servizzi mediċi fl-isptar isiru bil-ħlas?" "Tajjeb jew ħażin?" Meta nistaqsu mistoqsijiet bħal dawn naħseb li nkunu qed ninsulentaw lill-pubbliku li jixraqlu aħjar - inkomplu bl-insult jekk nuru sensiela ta' mistoqsijiet simili fl-aħbarijiet. Jekk il-ġurnalisti jaħsbu li din hija l-udjenza tagħħom, sar iż-żmien li lil din l-udjenza jibdew jedukawha ħalli tkun kapaċi tagħmel għażliet imsejsa fuq raġunament ta' fatti u mhux ħasil tal-moħħ.

Nissuġġerixxi li jekk ma jkunx hemm biex timla bulettin ta' l-aħbarijiet inqassruħ u ndaħħlu l-famuż intervall ta' l-antik! F'Malta jsiru ħafna attivitajiet li ma jkunux politiċi, naħseb li l-istazzjonijiet għandhom jagħtuhom importanza fil-bulettini ta' l-aħbarijiet b'hekk inkunu nistgħu naraw verżjoni waħda ta' l-aħbarijiet u mhux tlieta jew erbgħa!

Nittama li t-tfassil tal-Kodiċi ta' Etika jittieħed bħala eżempju minn ġurnalisti oħrajn ta' organizzazzjonijiet oħrajn, tal-Partit Nazzjonalista u tal-PBS (dawn it-tnejn hemm min jgħid li huma fil-fatt ħaġa waħda). Il-media hija għodda wisq b'saħħitha biex tiġi immanipulata minn ftit ġurnalisti bla skrupli u b'aġendi li jmorru ferm 'il bogħod minn dik li jippreżentaw il-fatti u l-verità lill-udjenzi tagħhom. Il-fatt li l-MLP beda jagħmel xi ħaġa dwar dan huwa pożittiv - imma nittamaw li jkun sforz ferm aktar wiesa'.

Tkellimt ma wħud li kienu ferm sorpriżi meta saru jafu li Peppi Azzopardi huwa wieħed minn dawk li ser ikunu qegħdin ifasslu din il-Kodiċi ta' Etika, staqsewni għala din l-għażla stramba. Ir-risposta tiegħi kienet li l-probabilità hija biex kulħadd jitgħallem mill-viċin mingħand Peppi dwar dak li m'għandux isir fil-ġurnaliżmu serju.